Waardoor is er zo'n verschil tussen het schppingsverhaal in het begin van de bijbel en de wetenschappelijke opvatting?

De globe
Een aardrijkskunde-leraar staat met een globe in zijn handen voor de klas. Hij vertelt zijn leerlingen:
"kijk, dit is de aarde. Het blauwe is het water, de oceanen en het bruine, dat zijn de bergen."
Onderzoekende Sara komt naar voren en probeert haar vinger in het water te steken. Dat lukt natuurlijk
niet. De leraar reageert hierop met:
"de kleine globe is niet de aarde zelf maar een sterke vereenvoudiging van de werkelijk." Hij laat zien
dat de binnenkant van het bolletje leeg is. Terwijl hij verder praat: "de echte aarde helemaal gevuld
is met allerlei gesteente en mineralen, zowel vast als vloeibaar.
De omtrek van het bolletje is maar 80 cm, terwijl de omtrek van de aarde bij de evenaar in
werkelijkheid 40.000 km is. Om de echte aarde zit ook geen beugel waarmee hij zou moeten kunnen blijven
staan en ronddraaien. De aarde zweeft in de ruimte, nergens ondersteund."

Een wetenschappelijk model
Een wetenschappelijk model is ─ in zijn algemeenheid ─ een sterke vereenvoudiging van een deel van de
werkelijkheid. Elk model heeft goed gekozen eigenschappen, maar heeft ook zijn beperkingen.
De globe is een model van de aarde.

Het scheppingsverhaal
De fundamentalisten nemen het scheppingsverhaal in het begin van de bijbel letterlijk zoals het er
staat. Als ze dat doen, dan kunnen ze bepaalde details uit het verhaal onmogelijk begrijpen. We
komen hierop terug.

Volgens de Joodse traditie zou de schepping in het jaar 3760 voor de gewone jaartelling hebben
plaatsgevonden. In de Joodse jaartelling is dat het jaar nul. In het jaar 2010 is de gehele wereld
met alles erop en eraan dan 5770 jaar oud.

Fossielen
We kunnen er niet omheen: de wetenschappers confronteren ons met fossielen van vele soorten nog
bestaande en uitgestorven dieren en zelfs met mensachtige restanten die veel ouder zijn dan circa
zesduizend jaren.
Er zijn zowel fundamenteel Joodse als Christelijke wetenschappelijke instituten die volhardend
trachten theorieën op te stellen, dat alle "prehistorische" vondsten toch maar hooguit zesduizend
jaar oud zijn.

Schizofrenie
Ben je een wetenschapper en wil je tegelijkertijd de bijbel volledig serieus nemen dan moet je
denkpatroon wel heel gespleten werken. De theorie, die ik op deze website ga ontwikkelen, kan niet
alleen deze mensen maar zelfs iedereen uitkomst bieden.

Het scheppingsmodel
Het merendeel van de mensen, dat ooit geleefd heeft en nog zal leven is nu eenmaal niet
wetenschappelijk geschoold en toch komt iedereen vroeg of laat met de vraag: hoe is alles ontstaan?
Het bijbelverhaal in het boek Genesis geeft op deze vraag een antwoord dat voor de meerderheid van
alle mensen begrijpelijk en daardoor bevredigend is.
Ik ga er van uit, dat het scheppingsverhaal voor honderd procent waar is en ik ga er ook van uit,
dat Genesis hoofdstuk 1 en 2 een sterke vereenvoudiging is van de werkelijkheid: een model.
Als de wetenschappers het scheppingsverhaal als een model zien dan is er geen tegenspraak meer
tussen het scheppingsverhaal en wetenschappelijke theorieën over de ontstaansgeschiedenis van alles.

Een eerste aspect van het model is de schaalverandering in de tijd:
het bijbelverhaal zegt, dat G'D de wereld geschapen heeft in zes dagen;
de wetenschap heeft het over een tijd in de orde van grootte van tien miljard jaren.
Bij de globe zagen we dat 80 cm model staat voor 40.000 km.
Bij het scheppingsverhaal staat de dag, liever het etmaal, model voor circa een miljard jaar.

Toch blijft alle eer voor de schepping bij God. Ik ben het roerend met de creationisten eens dat de
wereld, en met name het leven, nooit volgens het toeval ontstaan kan zijn. Statistisch gezien is dat
onmogelijk. Een discussie over dit aspect valt buiten het kader van dit betoog.
Zeer lezenswaardig is in dit verband "De nieuwe biologie" geschreven door Augros en Stanciu,
uitgegeven door Lemniscaat, Rotterdam; ISBN 90 6069 702 2.
Of de schepping nu zes dagen of zes miljard jaren heeft geduurd of dat de schepping nog steeds
gaande is, dat maakt niet uit, want in ieder geval blijft alle verdienste van en het respect ervoor
ten gunste van de Schepper.

We moeten de Schepper zeer dankbaar voor zijn meesterlijk eenvoudige model,
want aan dat model danken we één vrije dag per week!

Kaïn
Vlak na het scheppingsverhaal kun je lezen, dat Kaïn zijn broer Abel doodsloeg. Voor straf moest hij
het Paradijs verlaten. Hij was bang voor de mensen die hij onderweg, buiten het paradijs, tegen zou
komen. Hij ging naar het land Nod, waar hij ging wonen en waar hij zich een vrouw nam.
Waar kwamen die mensen vandaan als Adam en Eva, de ouders van Kaïn, de eerste mensen waren?

In Genesis 6, regel 4 wordt melding gemaakt van reuzen.
Ook zij werden in het scheppingsverhaal niet vermeld.

De bijbel zelf getuigt hier, dat Adam en Eva en hun kinderen niet de enige mensen waren. Dit
versterkt het idee, dat het scheppingsverhaal echt een sterke vereenvoudiging van de werkelijkheid
is.

Adam en Eva Hoe zit het dan met de betekenis van Adam en Eva?
Volgens het model moeten we er vanuit gaan, dat er ten tijde van Adam en Eva al veel mensen bestonden.
Adam en Eva staan model voor de eerste mensen die zich bewust werden, dat ze een keus konden maken
tussen Goed en Kwaad. Dit morele besef is dan ook het belangrijkste verschil tussen mensen en dieren.
De mensachtige wezens, die voor Adam en Eva moeten hebben bestaan, hadden al alle biologische
kenmerken van de mens; je zou ze dan pre-mensen kunnen noemen. Ze waren ook al intelligent en konden
praten. Zij hadden alleen nog geen moreel besef. Met Adam en Eva zijn dan de wezens geschapen die we
echt "mensen" kunnen noemen: de eerste wezens met een bewuste, morele keuzemogelijkheid.

Straf
Eigenlijk kon je het naar mijn smaak Adam en Eva niet kwalijk nemen dat ze van de verboden vrucht
hebben gegeten: ze kenden immers op dat moment nog niet het verschil tussen goed en slecht.
Gehoorzaamheid heeft dientengevolge nog geen betekenis. Niettemin hebben ze straf op die
ongehoorzaamheid gekregen, die gevolgen had voor al hun nageslacht. Op deze manier wordt ook een
eenvoudige verklaring gegeven voor moeilijk verlopende zwangerschappen, het moeilijke baren, waarvoor
de man over de vrouw zal heersen, dat een ieder hard moet werken om de kost te verdienen en waarom
je weer tot stof zult vergaan. Bovendien moesten Adam en Eva het paradijs verlaten.

Zondeval
In de Christelijke traditie wordt verteld, dat door deze ongehoorzaamheid de zondeval is ontstaan.
Dat betekent, zoals ik het begrepen heb, twee dingen: 1. elk kind wordt in zonde geboren.
2. Elk mens is bij zijn geboorte al zondig.
Aan beide aspecten wijden we een paragraaf.

Elk kind wordt in zonde geboren
Daaraan wordt de volgende betekenis gegeven: voor de bevruchting van de vrouw is een man nodig:
het samenkomen van man en vrouw zou zondig zijn. De herkomst van deze gedachte is waarschijnlijk
dat de bijbel in het boek Leviticus hoofdstuk 18, aangeeft, dat in veel gevallen seksueel contact
verboden is. Maar bij echtparen is een kind krijgen een normale natuurlijke gang van zaken.
Sterker nog, de meesten ervaren dat als een zegen.
Dat elk kind in zonde geboren wordt, is dan een vervalste uitspraak. Een dergelijke soort
falsificatie zie je veel bij verkeerd redeneren.

Als een kind uit een verboden seksuele relatie geboren wordt, dan hebben de ouders gezondigd.
Daar zullen zíj zich voor moeten verantwoorden. De bijbel zegt zeer nadrukkelijk, dat een kind nooit
schuldig is aan de zonden van de ouders. De Koning van Alles maakt op die regel één duidelijke
uitzondering: de nakomelingen tot en met de vierde generatie van iemand die God haat,
zijn de klos!

Elk mens is bij zijn geboorte al zondig
Dit is in Genesis niet terug te vinden, ook nergens anders in de bijbel! Omdat deze uitspraak niet
gegrond is, moeten we hem als ongeldig verklaren, een 'bakerpraatje', bangmakerij. Dat hebben we in
het hoofdstuk "redeneren" afgesproken.
In de Joodse traditie gaat men er van uit, dat elke baby met een zonde-vrije ziel geboren wordt.
Wel heeft ieder kind de mogelijkheid in zich om later te zondigen. Deze Joodse opvatting staat
evenmin in de bijbel vermeld, maar het valt niet te ontkennen dat een baby nog handelings- en wils-
onbekwaam is en dus nooit schuldig kan zijn aan wat dan ook. Op grond daarvan is de Joodse opvatting
op z'n minst acceptabel.

De baby-doop
Voor de uitvinding van antibiotica was de kindersterfte aanzienlijk hoger dan tegenwoordig.
Daarom speelde het volgende vroeger een veel intensere rol dan nu. Christelijke ouders waren bang,
dat het kinderzieltje niet in de hemel zou komen als het kind onverhoeds in het kraambed of in de
wieg stierf. Om te voorkomen, dat het kinderzieltje verloren zou gaan voor de hemel, werd het kind
zo spoedig mogelijk gedoopt. Arme ouders, wier kindje niet in gewijde grond mocht worden begraven,
omdat het nog niet gedoopt was!

Een vèrstrekkend gevolg van de vorige twee paragrafen is, dat babydoop overbodig is. Wel is het
principe van de keus van een peter en meter zeer goed te verdedigen, want als de ouders vroegtijdig
zouden sterven, kunnen de peter en meter voor blijvende opvang van de kleine zorgen.

Volgende hoofdstuk Monotheïsme en wetenschap Hoofdmenu